90 yıl sonra yeniden Çerkesçe eğitim
UYGAR GÜLTEKİN
[email protected]
Farklı dil ve lehçelerde eğitim yapılmasına olanak veren yasal düzenlemelerin ardından Çerkesler de 91 yıl sonra, İstanbul’da anadilleriyle eğitim verecek bir okula kavuşuyor. 1923’te okulları kapatılan Çerkesler, önümüzdeki birkaç ay içerisinde kendi ana okullarında kendi dilleriyle eğitime başlayacak.
Çerkes Kadınları Tevaün Cemiyeti, ana dilinde eğitim yapabilmek için Levent’te bulunan bir ana okulunu devraldı. Hazırlıkları devam eden okulun birkaç ay içinde eğitime başlaması bekleniyor.
Çerkes Kadınları Tevaün Cemiyeti Başkanı Prof. Dr. Günsel Avcı, okul hazırlıklarıyla ilgili olarak Agos’a bilgi verdi. İstanbul’da 90 yıl aradan sonra ilk kez böyle bir eğitime başlayacaklarının altını çizen Avcı, “Çerkesçe ana kucağında öğretilmesi gereken bir dil. Ancak artık genç annelerimiz Çerkesçeyi unutmuş durumda. Bu nedenle böyle bir okulun açılmasına ihtiyaç vardı”
‘Çokdilli eğitim’
Okulun çok dilli bir eğitim sistemi benimseyeceğini belirten Avcı, hazırladıkları eğitim modeline ilişkin şunları söyledi, “Artık Türkiye’de ana okulları zaten çift dilli eğitim yapıyor. Türkçenin yanı sıra İngilizce eğitim veriliyor. Bizim okulumuzda da çok dilli eğitim verilecek. Eğitimin içeriği velilerin isteklerine göre şekillenecek. Yani veliler isterse diğer Kafkas dillerinde veya Fransızca da eğitim verilebilir.”
Ana okulu öğretmenliği eğitimi almış, Çerkesçe bilen öğretmenlerle çalışacaklarını belirten Avcı, ana okuluna uygun öğretmen bulmakta sıkıntı yaşamadıklarını söyledi. Okula en fazla 10 öğrenci gelebileceğini öngören Avcı, “Çocuklarına Çerkesçe öğretmek isteyenler çok dağınık yaşıyorlar. Kartal’da oturanlar Levent’teki okula öğrenci göndermezler. Ama semtlerde de okul açılması gündeme gelebilir.”
180 öğrencili Çerkes Numune Okulu
Çerkes Numune Okulu, 18 Mayıs 1919’da Beşiktaş Akaretler üzerinde şimdiki W Otel’in olduğu binada eğitime başladı ama ancak dört yıl eğitim yaşayabildi. Çerkes Kadınları Tevaün Cemiyeti tarafından açılan okulun 180 civarında öğrencisi vardı. Derslerin çoğu Çerkesce yapılmaktaydı. Okulda ayrıca polka, mazurka, kadril, vals gibi dönemin moda olan danslar öğretiliyor, ayrıca dil ve piyano kursları da düzenlenyordu. Okul aynı zamanda Osmanlı İmparatorluğu’nda ilk defa Müslüman bir tebaaya ait kız ve erkek öğrencilerin aynı çatı altında eğitim gördükleri okuldu. Okul, 1923’te hükümetin aldığı kararla kapatıldı.
