2025 Aurora Ödülü, Sudanlı Dr. Jamal Eltaeb’in
1915 Ermeni Soykırımı’nda tüm ailesini kaybeden ve ağır şartlara rağmen hayatta kalmayı başaran Arşaluys Mardiganian ya da nam-ı diğer Aurora’nın adına verilen Aurora İnsani Uyanış Ödülü, 10. yılında Sudanlı doktor Jamal Eltaeb’in oldu.
Toplam 1 milyon dolarlık ödül, başkalarının hayatını kurtarmak için kendi yaşamını riske atan kişilere veriliyor. Bu yıl Aurora Girişimi, Dr. Eltaeb’i çatışmaların ortasında kalan insanlara tıbbi yardım sağlama konusundaki olağanüstü cesareti ve kararlılığı nedeniyle ödüllendirdi.
Aurora İnsani Girişimi, Sudan’daki iç savaşa ve ülkenin sağlık sisteminin neredeyse tamamen çökmesine rağmen, Dr. Eltaeb’in başhekimliğini yaptığı Al Nao Hastanesi’ni, Büyük Hartum bölgesinde faaliyetini sürdürebilen nadir hastanelerinden biri olarak ayakta tutmayı başardığını ve bu başarının da doktorun zor şartlarda direnişinin ve yaşamasının kanıtı olduğunu söyledi.
800 aday arasından seçildi
7 Kasım’da New York Ellis Island’da yapılan ödül töreninde Dr. Eltaeb, “Büyürken hayatın ne kadar pamuk ipliğine bağlı olduğunu ve bir insanın ilgisiyle bilgisinin ne kadar önemli olduğunu gördüm. Doktor olmak istedim çünkü insanların en zor ve çaresiz anlarında yanlarında olmak istedim” dedi. Doktor, “Aurora Ödülü, doktorlara, öğretmenlere, insani yardım çalışanlarına ve sıradan insanlara verdikleri çabanın önemli olduğunu hatırlatıyor. Bir kişinin cesareti değişime ilham verebilir; şefkatin iyileştirici gücü vardır. En küçük iyilik bile umut doğurabilir” ifadelerini kullandı.
Aurora İnsani Girişimi Yönetim Kurulu Eş Kurucusu ve Başkanı, ayrıca Flagship Pioneering kurucusu ve CEO’su Noubar Afeyan da şunları söyledi: “Dünyada umursamazlık yayılırken ve şefkat yok olurken, Dr. Eltaeb insanlığın kaybolmadığının canlı kanıtı olarak karşımızda duruyor. ‘İnsanı yok sayanların’ manşetleri belirlediği bir dünyada, Dr. Eltaeb bize insani duyguların hâlâ var olduğunu ve hepimizin onu yaşatmakla sorumlu olduğunu hatırlatıyor.”
800’den fazla aday arasından seçilen Dr. Eltaeb, çalışmalarını genişletmek ve insanlara yardım eden yerel liderleri ve örgütlerini desteklemek üzere 1 milyon dolar ödül alacak.
2023 Nisan’ında Sudan’da çatışmaların tırmanmasından bu yana, Dr. Eltaeb sonu gelmez bombardımanlara, ülkede çöken altyapıya ve elektrik ile anestezi dâhil olmak üzere tıbbi malzeme eksikliğine rağmen yüzlerce hastanın tedavisini sürdürdü.
Törende ayrıca, 2025’in öne çıkan Aurora İnsani Kahramanları Sally Becker, Dr. Zouhair Lahna ve Dr. Jill Seaman da ödüllendirildi. Bunun yanında ödüle katkı sağlayan hayırseverler Henrietta H. Fore, Graça Machel, Michael Milken ve David Rubenstein da ödüle layık görüldü.
Aurora Girişimi, Ermeni Soykırımı’ndan kurtulanlar adına ve onları kurtaranlara duyulan minnettarlıkla kuruldu. Son on yılda, küresel bir ağ kurarak insani krizlerden etkilenen 3,5 milyondan fazla insana destek sağladı.
Aurora Mardiganian kimdir?
Asıl adı Arşaluys olan Aurora, 1915’te, 14 yaşında, Çemişgezekli bir kız çocuğuydu. Halkının yok edilişine tanık oldu, aile fertlerini birer birer kaybetti. Maruz kaldığı bedensel ve ruhsal işkencelere rağmen hayatta kalmayı başardı. Onun hikâyesini diğerlerinden ayıran ise başrolünde oynadığı bir filmle yaşadıklarının beyazperdeye aktarılmış olması.
Aurora kurtulup da iki yıl sonra ABD’ye vardıktan sonra, başından geçenleri bir yardım kurumuna anlattı. Hikâyesi Henry L. Gates tarafından yayımlandı ve Hollywoodlu yapımcıların dikkatini çekti. Böylece Aurora, ne olup bittiğini bile tam olarak anlamadan acılarını sinemada yeniden canlandırarak, yaşadığı travmayı tekrar tekrar hatırlamak zorunda kaldı.
"Gösterime girdiğinde gişe rekorları kırmış olan film kaybolmuş, geriye bölük pörçük birtakım kareler kalmıştır. Filmin gösterildiği her eyalete götürülen, bir meta haline getirilen, hatta ruh dengesi sarsılınca dublörleri sahneye çıkarılan Aurora da unutulup gider. İlerlemiş yaşında bu dünyadan göçüp gittiğinde kimsesizler mezarlığına gömülecektir." (Aras Yayıncılık)
